Rosatom – największa na świecie firma dostarczająca technologię do budowy elektrowni atomowych oraz dostawca paliwa, kończy budowę pierwszej elektrowni atomowej w Akkuyu w Turcji.
Oto warunki na jakich Turcja zaakceptowała współpracę z Rosją:
- W ciągu 25 lat elektrownia atomowa będzie należała wyłącznie do Rosjan, którzy zainwestują 100% kapitału własnego uzyskując pełne zwolnienia podatkowe :
- prawo do budowy portu morskiego na tureckim wybrzeżu Morza Śródziemnego.
Podstawowe komponenty i urządzenia do budowy reaktorów – na które nie zostały nałożone sankcje, będą dostarczone przez Francję oraz Węgry.
Rosja jest obecna w wielu programach budowy elektrowni atomowych w Europie i jakiekolwiek sankcje mogłyby zmienić stosunek wielu państw do postrzegania jej polityki sanacyjnej wobec Rosji.
Kilka przykładów europejskich firm energetycznych zaangażowanych we współpracę z Rosją:
- fińska firma energetyczna „Fortum Oyj” eksploatuje radzieckie reaktory od lat 90., próbowała od wielu lat znaleźć alternatywę dla paliwa z Rosji. Zawarła nawet kontrakt z British Nuclear Fuel Ltd., który obecnie należy do amerykańskiego Westinghouse Electric Co., ale ostatecznie wróciła do Rosatomu, który gwarantował większe bezpieczeństwo i miał konkurencyjne ceny;
- czeski CEZ ogłosił, że, ale technologie rosyjskie stają się wręcz niemożliwe do zastąpienia z racji na przyszłe dostawy przetworzonego uranu i jest mało prawdopodobne, aby francuski odpowiednik Framatome był w stanie zapewnić Czechom długookresowe bezpieczeństwo jądrowe.
- Słowacja poinformowała, że ma zagwarantowaną ilość paliwa jądrowego z Rosją na kolejne lata, i tamtejsze ministerstwo nie widzi możliwości odejścia od rosyjskiego uzależnienia jądrowego;
- Węgierska elektrownia jądrowa Paks pozostaje wierna Rosji i nadal będzie wykorzystywać rosyjskie paliwo jądrowe dostarczane przez rosyjski TVEL;
- Bułgaria, dla swojego reaktora o mocy 2000 MW w Kozłodui, planuje nadal całe swoje paliwo jądrowe uzyskiwać od rosyjskiego TVEL.
Na czym polega ukraiński problem zaopatrzenia w rosyjskie paliwo jądrowe?
Ukraiński Energoatom szybko zdecydował o zaprzestaniu używania rosyjskiego paliwa jądrowego, ale dopiero po wyczerpaniu jego zapasów, tj. w 2024 r. Jednak to tylko mało realne życzenia.
Hiszpański inżynier jądrowy Jose Emeterio Gutierrez, w lipcowym wywiadzie dla Bloomberga uważa że nie uda się Ukrainie przejść na inne alternatywne zakupy paliwa jądrowego. Zwrócił on uwagę, że ich technologia i specyfika rynku paliw jądrowych utrudniają jakąkolwiek dywersyfikację dostaw i kraj będzie zmuszony negocjować z Rosją przyszłe dostawy paliwa jądrowego.
Zachodni politycy są przeciwni takiej polityce rządu w Ankarze, która ewidentnie pomija sankcje nałożone na Rosje przez Stany Zjednoczone i Unię Europejską zapominając, że paliwo jądrowe zostało pominięte przez sankcje.