RAND
Pół-rządowa korporacja RAND, analizuje i kreśli strategie wpływając na amerykańską opinię publiczną, kieruje amerykańskimi klasami politycznymi i jest opiniotwórcza dla rządu.
Korporacja RAND została założona zaraz po II wojnie światowej przez Korpus Powietrzny Armii Stanów Zjednoczonych, (który wkrótce przekształcił się w Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych). Generałowie Sił Powietrznych, którzy wpadli na ten pomysł, próbowali utrwalić wojenne stosunki, które rozwinęły się między społecznościami naukowymi i intelektualnymi a armią amerykańską, czego przykładem jest projekt Manhattan,
Większość prac RAND była zawsze ideologiczna, mająca na celu wspieranie amerykańskich wartości a także przeciwdziałanie marksizmowi. Jej analizy czyniły ją coraz bardziej racjonalną i naukową stając się dzisiaj opiniotwórczą siłą amerykańskiej polityki.
Rand Corporation niedawno przedstawiła szczegółową analizę konfliktu na Ukrainie wskazując, że „Koszty i ryzyko długiej wojny na Ukrainie są znaczące i przewyższają możliwe korzyści dla Stanów Zjednoczonych płynące z obranej trajektorii”.
Ta analiza jest więc istotna, ponieważ wycofuje z poglądu za jakim opowiada się wielu polityków i mediów w kwestii całkowitego zwycięstwa Ukrainy nad Rosją.
Widmo rosyjskiego użycia broni jądrowej nawiedza ukraiński konflikt od samego początku. Ogłaszając inwazję w lutym 2022 r., Putin zagroził każdemu krajowi, który próbowałby ingerować w wojnę na Ukrainie, konsekwencjami „takimi, jakich nigdy nie widział w całej swojej historii” – przekazał Kreml.
Tydzień później zarządził „specjalny reżim dyżurów bojowych” dla rosyjskich sił nuklearnych. W październiku 2022 roku Moskwa twierdziła, że Kijów planował zdetonować radioaktywną „brudną bombę” na Ukrainie w ramach operacji fałszywej flagi, a następnie obwiniać Rosję. W związku z czym specjalny dyżur dla sił nuklearnych ma trwać do czasu absolutnego zwycięstwa Moskwy.
- Początkowo urzędnicy amerykańscy martwili się, że Rosja promuje taką historię, aby stworzyć pretekst do użycia broni jądrowej. I co być może najbardziej niepokojące, wydaje się, że zachodnie rządy przekonały się, że Moskwa rozważa użycie broni jądrowej (NSNW), gdyby jej Siły straciły pozycje bojowe na Ukrainie.
- Rosja zaprzeczyła tym zarzutom, ale doniesienia prasowe sugerują, że najwyżsi rosyjscy dowódcy nadal dyskutują o takiej opcji.
Niektórzy analitycy odrzucili możliwość użycia broni jądrowej NSNW, twierdząc, że Rosja wie, że jej użycie byłoby samobójcze. Wskazują na brak wartościowych celów wojskowych (np. skoncentrowanych sił ukraińskich), które można by skutecznie zniszczyć taką bronią oraz na ryzyko, że broń ta może zaszkodzić stacjonującym na Ukrainie wojskom rosyjskim.
Użycie broni atomowej
Użycie tej broni mogłoby sprowokować przystąpienie NATO do wojny, osłabić pozostałe międzynarodowe poparcie Rosji i wywołać wewnętrzną reakcję polityczną na Kremlu.
Wiedząc o tym, czy zgodnie z logiką, Rosja byłaby zniechęcona do użycia broni jądrowej?
Argumenty te ignorują kilka kwestii, które sprawiają, że użycie przez Rosję broni nuklearnej jest zarówno prawdopodobną ewentualnością, z którą Waszyngton musi się liczyć, jak i niezwykle ważnym czynnikiem determinującym przyszłą trajektorię konfliktu.
Po pierwsze
Istnieją dowody na to, że Kreml postrzega tę wojnę, jako niemal egzystencjalną. Ukraina od dawna stanowi odrębną kategorię priorytetów rosyjskiej polityki zagranicznej; jeszcze przed wojną w 2022 roku Rosja była gotowa poświęcić znaczne środki i dokonać poważnych kompromisów, aby realizować swoje cele na Ukrainie. Na przykład Moskwa drogo zapłaciła za aneksję Krymu w 2014 roku i inwazję na wschodnią Ukrainę. Zachodnie sankcje kosztowały średnio 2 procent spadku produktu krajowego brutto Rosji w ujęciu kwartał do kwartału między połową 2014 a połową 2015 roku, co potęgowało się w kolejnych latach.
Decyzja Putina o rozpoczęciu inwazji na pełną skalę w lutym 2022 roku, mimo wyraźnych ostrzeżeń ze strony Stanów Zjednoczonych i ich sojuszników, że zapłaci on znacznie wyższą cenę niż w 2014 roku, pokazuje, że jest on skłonny posunąć się do jeszcze bardziej ekstremalnych działań i stara się realizować swoje cele na Ukrainie.
Decyzja o zmobilizowaniu 300 000 Rosjan we wrześniu 2022 r. prawdopodobnie zburzyła krajowy porządek społeczny, który Putin budował przez prawie 25 lat, co również sygnalizuje wysoki poziom determinacji.
Rozkaz ten opierał się na uniknięciu niestabilności społecznej, jaką wywołała mobilizacja, zwłaszcza wśród głównych zwolenników Putina. Decyzja o mobilizacji została odłożona do czasu, gdy z wojskowego punktu widzenia była przeterminowana, aby uniknąć tych wewnętrznych kosztów politycznych oraz postrzeganego ryzyka potencjalnych niepokojów wynikających z odpływu społecznego poparcia dla reżimu. Gotowość Putina do zaakceptowania tych krajowych kosztów i ryzyka podkreśla wagę, jaką przywiązuje on do rosyjskich interesów na Ukrainie.
Po drugie
Ponieważ konwencjonalne zdolności Rosji zostały zdziesiątkowane na Ukrainie, niejądrowe opcje eskalacji Moskwy są ograniczone. Jeśli Rosja poniesie dalsze straty na dużą skalę na polu bitwy, desperacja może zapanować wśród wyższych decydentów Kremla. Po wyczerpaniu innych konwencjonalnych opcji eskalacji Moskwa może uciec się do broni nuklearnej, a konkretnie do użycia NSNW, aby zapobiec katastrofalnej własnej porażki.
Po trzecie
Rosyjscy stratedzy od dawna podkreślali przydatność NSNW do osiągania celów operacyjnych i taktycznych w kontekście przegrywanej przez Moskwę wojny konwencjonalnej.
A Rosja ma możliwości realizacji tych koncepcji: jej systemy przenoszenia NSNW obejmują artylerię, pociski balistyczne krótkiego zasięgu i pociski manewrujące, z których wszystkie mogłyby zostać użyte na Ukrainie.
Rosyjscy stratedzy przewidują również prewencyjne użycie NSNW przeciwko celom cywilnym – miastom, ośrodkom wojskowo-przemysłowym i obiektom rządowym – oraz wojskowym, przynajmniej w kontekście wojny z NATO. Moskwa też mogłaby wykorzystać użycie broni jądrowej NSNW do strajków demonstracyjnych, czy to w atmosferze, czy też wymierzonych w skupiska ludności.
Chociaż odwołanie się do broni jądrowej przez Rosję w tej wojnie jest prawdopodobne, nie możemy dokładnie określić, jak prawdopodobne jest jej użycie.
Można powiedzieć, że ryzyko użycia broni jądrowej jest znacznie większe niż w czasie pokoju. Możemy również powiedzieć, że użycie broni jądrowej miałoby poważne konsekwencje dla Stanów Zjednoczonych i Europy – szczególnie Anglii i Polski.
Stany Zjednoczone sygnalizowały zarówno publicznie, jak i w bezpośrednich kontaktach z Kremlem, że podejmą odwet, jeśli Rosja użyje broni nuklearnej na Ukrainie.
Urzędnicy amerykańscy unikają określenia dokładnego charakteru możliwej reakcji — zamiast tego używają sformułowań takich jak „katastrofalne konsekwencje” — ale jeden z urzędników NATO powiedział, że „prawie na pewno” pociągnie to za sobą „fizyczną reakcję wielu sojuszników”.
Chociaż to sformułowanie nie zobowiązuje wprost do militarnej odpowiedzi, nawet nie militarny odwet, który pociąga za sobą „katastrofalne konsekwencje” dla Rosji, może doprowadzić do spirali weta za weto, która doprowadzi do wojny NATO – Rosja.
Użycie broni jądrowej NSNW na Ukrainie mogłoby zatem doprowadzić do bezpośredniego konfliktu USA z Rosją, który ostatecznie mógłby doprowadzić do strategicznej wymiany nuklearnej.
Ale nawet gdyby można było poradzić sobie z rosnącymi wyzwaniami, rosyjskie użycie broni jądrowej na Ukrainie miałoby ogromne konsekwencje dla Stanów Zjednoczonych i Europy.
Gdyby Rosja uzyskała koncesje lub osiągnęła korzyści militarne poprzez użycie broni jądrowej, norma zakazująca jej nieużywania zostałaby osłabiona, a inne kraje mogłyby być bardziej skłonne do użycia takiej broni w przyszłych konfliktach.
Co więcej, użycie przez Rosję broni nuklearnej na Ukrainie miałoby duże i nieprzewidywalne skutki dla sojuszniczej polityki wobec wojny, potencjalnie prowadząc do rozpadu jedności transatlantyckiej.
Krótko mówiąc, administracja Bidena ma wystarczające powody, by uczynić zapobieganie rosyjskiemu użyciu broni nuklearnej swoim nadrzędnym priorytetem.